بیت کوین چیست؟ چه کاربردی دارد؟

بیت کوین چیست؟ ساتوشی ناکاموتو هویتی ناشناس که بعدها تبدیل به تیتر اول رسانه ها شد. در سال 2008 برای اولین بار مقاله ای با موضوع نوعی پول الکترونیک به نام بیت کوین انتشار یافت. و هکمه چیز از آن جا شروع شد.

بیت کوین (bitcoin) یک نوع ارز دیجیتال است. که به وسیله ی آن میتوانید مانند پول عادی خرید کنید. آنلاین سفارش دهید و به همه جای دنیا پول انتقال دهید. به تعریف دیگر بیت کوین نوعی پول الکترونیک است که به وسیله آن می‌توانید به هر نقطه‌ای از دنیا پول بفرستید یا از آن برای خرید کالا و خدمات استفاده کنید. بیت کوین 2 ویژگی دارد که باعث می شود نظام اقتصادی مسیر تازه ای را در پیش بگیرد. دو ویژگی اصلی بیت کوین یعنی غیرمتمرکز بودن و در امان ماندن از چاپ واحدهای پولی بیشتر.

بیت کوین چیست؟ چه کاربردی دارد1؟

چه کسی بیت کوین را کنترل می‌کند؟

پول های امروزی توسط دولت ها عرضه و توزیع می شوند در حالی که بیت کوین در کنترل هیچ فردی نیست. افرادی که وارد شبکه این ارز دیجیتال می‌شوند، باید قوانین مربوط به شبکه را بپذیرند. این قوانین به صورت کدهای برنامه‌نویسی‌ است که در اینترنت توسط همه قابل مشاهده است. گروه‌های مختلفی در شبکه بیت کوین حضور دارند که از جمله مهمترین آن‌ها می‌توان به استخراج‌کنندگان (همان افرادی که احتمالا عکس آن‌ها را با بیل و کلنگ دیده باشید که در اصل هیچ شباهتی هم به این عکس‌ها ندارند!)، توسعه‌دهندگان (برنامه‌نویسانی که مسئولیت بهبود نرم‌افزار بیت کوین را به صورت داوطلبانه بر عهده گرفته‌اند) و نودهای شبکه (دستگاه‌هایی که به شبکه متصل شده‌اند) اشاره کرد.

هر یک از این گروه‌ها وظیفه خاصی در شبکه بر عهده دارد؛ برای مثال استخراج‌کنندگان یا ماینرها کار تایید انتقال‌ بیت کوین‌ها که به آن تراکنش هم گفته می‌شود، را در شبکه انجام می‌دهند. یا توسعه‌دهندگان به صورت داوطلبانه مسئول ارتقای نرم افزار بیت کوین و قابلیت‌های آن هستند. نودها هم تاریخچه تراکنش‌هایی که در شبکه انجام می‌شوند را در هاردهای خود ذخیره و نگهداری می‌کنند

بیت کوین چیست؟ بیت کوین چه هدفی دارد؟

بیت کوین یک سیستم پرداخت و بانکداری دیجیتال امن به حساب می آید. که هدف آن انتقال و یا ذخیره امن پول است.  بیت کوین در واقع کنترل واقعی پول را به دست خود افراد برگردانده و با کلمه عبور ویژه‌ای که کلید خصوصی نام دارد. تنها مالکین این کلیدها قادر به خرج کردن و انتقال بیت کوین‌ها خواهند بود.

از سوی دیگر پول‌های دیجیتال همواره با یک مشکل بزرگ روبرو بوده‌اند که «دوبار خرج کردن» نام دارد. این مشکل در اسکناس‌های کاغذی و پول‌های فیزیکی وجود نداشت. برای مثال شما نمی‌توانستید پولی را که در قبال خرید یک تلویزیون خرج کرده‌اید، دوباره برای خرید یک کالای دیگر استفاده کنید. اما در دنیای دیجیتال که همه چیز را به سادگی یک کلیک کردن می‌توانید کپی کنید. جلوگیری از دوبار خرج کردن اهمیت دارد.

اگر پول دیجیتال مانند یک فایل باشد، شما می‌توانید آن را همزمان در دو محل جداگانه خرج کنید و تا فروشندگان از این موضوع اطلاع حاصل کنند. شما خریدهایتان را انجام داده‌اید. به خاطر همین هم تا قبل از حضور ارزهای دیجیتال همیشه یک سازمان مرکزی برای بررسی موجودی‌های اشخاص وجود داشت تا جلوی این اتفاق را بگیرد. اما با پیدایش این ارز دیجیتال وجود یک سازمان مرکزی از میان برداشته شد. و بررسی تراکنش‌ها توسط تمام اعضای شبکه انجام می‌شود. پس دیگر هدف مهم بیت کوین، حل مشکل دوبار خرج کردن بدون اعتماد به فردی دیگر است.

پشتوانه آن چیست ؟

سوالی که ممکن است در بحث بیت کوین پیش بیاید این است که پشتوانه ی آن چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که هیچ چیز؛ بیت کوین پشتوانه‌ای ندارد! بیت کوین مانند ارزهای دیگر امروزی به صورت فلزاتی چون طلا یا کالا های قابل مبادله پشتوانه سازی نشده است. ارزش بنیادین بیت کوین و ارزهای بی‌پشتوانه از اعتماد مردمی ناشی می‌شود که به ارزشمند بودن آن‌ها اعتقاد دارند. اما از سوی دیگر با نگاه به کاربرد بیت کوین در دنیای امروز می‌توان دریافت که بیشتر مردم برای سرمایه‌گذاری بیت کوین می‌خرند. و نه برای استفاده از آن در پرداخت‌هایشان. برای همین هم دیدگاه دیگری به وجود آمده که طبق آن بیت کوین علاوه بر اینکه می‌تواند نقش یک پول را ایفا کند. می‌تواند به عنوان یک دارایی هم مورد استفاده قرار بگیرد. دارایی‌ای که می‌تواند ارزش خود را در طول زمان حفظ کند

چگونه ارزش‌گذاری می‌شود؟

همانطور که قیمت طلا در بازارهای جهانی براساس عرضه و تقاضا مشخص می‌شود، قیمت بیت کوین نیز در صرافی‌ها و کارگزاری‌ها بر اساس دو عامل اصلی عرضه و تقاضا مشخص می‌شود. در صورتی که نیروی عرضه در بازار بیشتر از تقاضا باشد، قیمت‌ها در جهت نزولی و کاهش یافتن حرکت خواهند کرد تا زمانی که دوباره میزان تقاضا برابر با عرضه شود.

برای انتقال یا خرج کردن بیت کوین شما هیچ احتیاجی به کسب اجازه از بانک ها ندارید.  از سوی دیگر شاید شنیده باشید که بیت کوین پول خلافکاران است و برای ناشناس ماندن در فعالیت‌های مجرمانه از آن استفاده می‌شود. اما جدا از خصوصیات اشتباهی که روزنامه‌ها، اخبار و رسانه‌ها به بیت کوین نسبت داده‌اند، این ارز دیجیتال ویژگی‌هایی دارد که سبب تمایز آن نسبت به سایر پول‌های فیزیکی و دیجیتال شده است.

تعداد بیت کوین محدود است

در شبکه بیت کوین با اینکه همه افراد می‌توانند در خلق واحدهای پولی جدید مشارکت کنند. اما تعداد کل سکه‌هایی که می‌تواند ساخته شود محدود به ۲۱ میلیون واحد است. در صورتی که پول به صورت نامحدود می تواند تولید شود. محدود بودن این تعداد یکی از همان قوانینی است که در کدهای شبکه نوشته شده است. بیت کوین‌های جدید طی فرایندی که استخراج یا ماین کردن نام دارد، تولید شده و در شبکه آزاد می‌شوند. این فرایند را شاید در عکس‌هایی از معدن‌کاران خسته‌ای دیده باشید که با بیل و کلنگ به جان سنگ‌های معدن افتاده‌اند و از دل آن‌ها سکه‌های با نشان B یا همان بیت کوین خارج می‌کنند. اما این فرایند با آنچه در این عکس‌ها نشان داده می‌شود کاملا متفاوت است.

این ویژگی که موجب کمیابی بیت کوین می‌شود، در برابر خاصیت تورمی پول‌های امروزی قرار دارد. که ارزش آن‌ها در طول زمان به تدریج کاهش می‌یابد. البته محدود بودن تعداد بیت کوین‌ها باعث شده تا از آن به عنوان ابزاری که توانایی ذخیره ارزش در طول زمان را دارد نیز یاد شود. علاقه سرمایه‌گذاران به خرید بیت کوین و نسبت دادن القابی مانند طلای دیجیتال به آن، گواه این موضوع هستند.

هیچکس در راس قدرت نیست

یکی از مهمترین ویژگی های بیت کوین غیر متمرکز آن است. همانطور که گفته شد بیت کوین توسط هیچ فرد حقیقی، گروه، سازمان، بانک و یا هیچ دولتی کنترل نمی‌شود. ویژگی غیرمتمرکز بودن بیت کوین به این معنی است که قدرت در شبکه بین افراد توزیع شده است. این قدرت می‌تواند همان قدرت خلق و توزیع پول باشد. که از دست بانک‌ها خارج شده و به مردم برگشته است. بر همین اساس اعتمادی که شما به طرف‌های سوم و واسطه‌هایی مانند بانک‌ها در انتقال پول داشتید هم بین تمامی افرادی که بر تراکنش‌ها نظارت می‌کنند توزیع می‌شود و به اصطلاح شما به یک سیستم اعتماد می‌کنید. سیستمی که قوانینش به صورت شفاف در کدهای برنامه‌نویسی‌شده‌ای نگاشته شده و به صورت داوطلبانه می‌توانید از آن استفاده کنید.

قابل جعل کردن نیست

بیت کوین غیرقابل جعل است. همانطور که اشاره شد تعداد کل واحدها محدود به ۲۱ میلیون واحد است و از طرفی هم کسی نمی‌تواند تراکنش ساختگی در شبکه ایجاد کند و بیت کوینی خارج از قوانین موجود وارد شبکه کند و یا بیت کوین‌های افراد دیگر را با این کار بدزدد. اساس غیرقابل جعل بودن بیت کوین به خاطر تکنیک‌های رمزنگاری است که در آن استفاده شده است. در صورتی که بیت کوین فایل دیجیتالی بود که تنها با کپی کردن آن می‌توانستید هر تعدادی که می‌خواهید واحد جدید بسازید، این سیستم قابل جعل بود. اما استفاده از ترفندهایی مانند کلید خصوصی و کلید عمومی، باعث شده تا چیزی به نام بیت کوین‌ تقلبی وجود نداشته باشد.

حمل و جابجایی آن از طلا و پول‌های فیزیکی آسان‌تر است

یکی از ویژگی‌های برتر بیت کوین نسبت به نسل‌های قدیمی پول مانند طلا، حمل آسان آن بدون توجه به مقدار مبلغ موردنظر است. در گذشته برای حمل مبالغ سنگین، تجار باید کیسه‌های پر از سکه‌های طلا را بر چهارپایان سوار می‌کردند. که البته این کار خطرات خاص خودش را نیز داشت و ممکن بود در میانه مسیر، راهزن‌ها دستبرد بزنند. اما با بیت کوین هر میزان و مبلغی را می‌توانید تنها با یادداشت رشته عبارت‌هایی که کلید خصوصی نام دارد، جابجا کنید.

بلاک چین چیست؟

نگهداری توزیع شده اطلاعات تراکنش‌ها در بیت کوین، به وسیله فناوری بلاک چین ممکن شده است. بلاک چین به زبان ساده، یک دفترچه یادداشت دیجیتال است. که اطلاعات آن به صورت غیرقابل تغییر بین همه نودها توزیع شده است. بلاک چین مفهومی گسترده‌تر از بیت کوین است که می‌تواند کاربردهای دیگری هم داشته باشد. اگر بخواهیم خیلی ساده این تفاوت را نشان بدهیم، بلاک چین را می‌توانیم به اینترنت و بیت کوین را به موتور جستجوی معروفی مانند گوگل تشبیه کنیم.

به دلیل وجود بلاک چین، نودها تاریخچه‌های تراکنش را پیش خود نگه می‌دارند. زمانی که یکی از آن‌ها بخواهد مقداری بیت کوین به دیگری بفرستد، با ارسال درخواست خود در قالب تراکنش، نودها دفترچه‌های دیجیتالی‌شان را ورق می‌زنند و موجودی فرستنده را به دست می‌آورند تا از امکان‌پذیر بودن انجام این تراکنش اطمینان حاصل کنند. دفترچه دیجیتالی نودها از برگه‌هایی تشکیل شده که در بلاک چین آن‌ها را با نام بلاک می‌شناسیم و درون آن‌ها اطلاعات و داده‌ها قرار می‌گیرند. در صورتی که تراکنش با قوانین شبکه مغایرتی نداشته باشد، تراکنش معتبر شناخته می‌شود و همانند خط تولیدی یک کارخانه منتظر وارد شدن به مرحله بعدی، یعنی فرایند تایید تراکنش می‌شود.